Jak opiekować się chorym na alzheimera?

Jak najlepiej porozumiewać się z osobą chorą? Jakie problemy są elementami procesu chorobowego? Jakie są najnowsze trendy w geriatrii? O profesjonalnej opiece nad osobami cierpiącymi na chorobę Alzheimera rozmawiamy z prof. Michaelem Davidsonem.

Prof. Michael Davidson jest doświadczonym ekspertem w zakresie badań nad chorobą Alzheimera oraz opracowywania leków na demencję, a także współzałożycielem kompleksowego centrum dla seniorów Angel Care we Wrocławiu – www.angel-care.pl

Co jest najtrudniejsze w opiece nad osobami cierpiącymi na chorobę alzheimera?

Prof. Michael Davidson:– Choroby demencyjne, w tym alzheimer, cechują się tym, że stopniowo odcinają chorego od rzeczywistości. Nic tu nie dzieje się z dnia na dzień, ale im bardziej pogłębia się degeneracja mózgu, tym gorzej działają funkcje poznawcze. Z czasem coraz trudniejszy jest kontakt z osobą starszą. Można powiedzieć, że alzheimer zamyka chorego w jego własnym, osobnym świecie. To jest ogromne wyzwanie dla opiekunów.

Czy jest sposób na to, by względnie płynnie porozumiewać się z chorym, również w zaawansowanych stadiach choroby?

Trzeba pamiętać o tym, że chory potrzebuje przede wszystkim akceptacji i pełnego poczucia bezpieczeństwa. Dlatego kluczowe jest unikanie sytuacji stresujących. Dyskutowanie z nim, poprawianie czy uczenie wywoła frustrację, zresztą po obu stronach, a u osoby starszej spowoduje dodatkowo złość, a nawet agresję. Z chorym można się dobrze porozumiewać, ale wymaga to komunikacji na poziomie emocji, a nie argumentów.

Czy to znaczy, że liczy się przede wszystkim podejście empatyczne?

Tak, ta umiejętność umożliwia zbudowanie swego rodzaju pomostów między światem chorego a rzeczywistością. Jednak wraz z postępem choroby pojawia się coraz więcej kłopotów w codziennej opiece, które są częścią procesu chorobowego. Bardzo wyczerpujące dla opiekunów są na przykład problemy ze snem ich podopiecznego.

Z czego wynikają?

W przypadku alzheimera degeneracji ulega ta część mózgu, która reguluje rytm dobowy, przez co zdarza się, że zamiast spać 6-8 godzin w ciągu doby, chory śpi przez 1-3 godzin, następnie przez kilka godzin jest aktywny i znowu śpi przez stosunkowo krótki czas. Opiekunowie w tej sytuacji również nie mogą spać przez 6-8 godzin w nocy i odpowiednio się zregenerować. Na dłuższą metę jest to dla nich bardzo obciążające fizycznie i psychicznie.



Wielu chorych cierpiących na demencję ma też problem z jedzeniem.

Na pewnym etapie choroby przestaje funkcjonować część mózgu odpowiedzialna za naturalne przeżuwanie. Jak dotąd nie znamy przyczyn tego zjawiska. Żeby zapobiec niedożywieniu, wskazana jest regularna opieka ze strony profesjonalnego dietetyka. W warunkach opieki w domu podobnym problemem mogą być odleżyny i zbyt mała liczba pozytywnych bodźców, aktywizujących na kilku poziomach.

Co zrobić, gdy chory przestaje mówić?

Pamiętajmy, że nawet jeśli osoba z demencją ma problemy z mówieniem, to nadal jest zdolna do doświadczania uczuć i emocji. Dlatego w takich sytuacjach często ważniejsze jest to, jak mówimy, niż to, co mówimy. Trzeba unikać poprawiania i krytykowania seniora, jak również wchodzenia z nią w dyskusje. Opiekun powinien wykazywać się cierpliwością i starać się zrozumieć życzenia osoby starszej z jej gestów i ruchów. Nawet jeśli senior przestaje mówić, nadal można komunikować się z nim poprzez dotyk i wzrok, zapewniając mu w ten sposób komfort psychiczny.

A jak reagować na przykład w takiej sytuacji, gdy senior w środku nocy wychodzi po wypłatę pensji do banku?

Namówmy go najpierw na śniadanie przed wyjściem, później zaproponujmy herbatę i odwróćmy uwagę inną aktywnością. Tłumaczenie, że bank jest zamknięty w nocy, a poza tym żadnej wypłaty tam nie ma, bo chory od dawna już nie pracuje zawodowo, przyniesie tylko wzrost frustracji i stresu u osoby starszej, być może wywoła też złość i agresję. Jak my poczulibyśmy się, gdyby w środku dnia ktoś nam nagle powiedział, że nie możemy iść do sklepu, bo jest noc, a sklepu nie ma? Chorzy na alzheimera żyją jak gdyby w innej rzeczywistości i trzeba to uszanować, umiejętnie i empatycznie łącząc ją z realnym światem.

Jak najlepiej możemy dziś pomóc osobom cierpiącym na chorobę Alzheimera?

Trzeba połączyć kilka elementów: wysoki standard opieki medycznej, indywidualny, bardzo rozbudowany program terapii zajęciowej, jak również różne formy aktywizacji oraz interakcji z innymi, czyli przyjazne środowisko, obniżające poziom stresu u osoby chorej. Chcę mocno podkreślić, że kompleksowa, profesjonalna opiekapozwala utrzymywać działanie funkcji poznawczych osoby starszej jak najdłużej na możliwie wysokim poziomie.

101 lat po śmierci Aloisa Alzheimera nadal nie ma lekarstwa na chorobę, którą jako pierwszy opisał.

Mamy dziś do dyspozycji cztery środki farmakologiczne, niestety każdy z nich ma tylko ograniczoną skuteczność. Warto podkreślić, że są tym bardziej efektywne, na im wcześniejszym etapie choroby rozpocznie się terapia. Stąd tak ważna jest jak najszybsza diagnoza. W ramach Fundacji Angel Care uruchomiliśmy Klinikę Pamięci, w której można się bezpłatnie przebadać i, w razie potrzeby, skonsultować się z psychogeriatrą.

Czy jest sposób na zapobieganie chorobie?

Jeśli chodzi o profilaktykę, to w przypadku chorób demencyjnych czynniki ryzyka pokrywają się z tymi, które dotyczą chorób układu krążenia. Trzeba dbać o aktywność fizyczną i intelektualną, unikać papierosów i alkoholu, zdrowo się odżywiać i regularnie kontrolować ciśnienie.

Jakie są najnowsze trendy w opiece medycznej dla seniorów?

Nowoczesna geriatria integruje wiele różnych dziedzin medycyny, ponieważ w przypadku osób starszych zazwyczaj nakładają się na siebie różne schorzenia. Dzięki temu możemy zaproponować optymalną terapię, wzbogaconą o różne formy profilaktyki oraz aktywizacji. Trend jest dziś taki, by brać pod uwagę nie tylko bieżące potrzeby seniora, lecz wszystkie aspekty jego funkcjonowania. Poza tym, wraz z dalszym rozwojem diagnostyki, profesjonalna opieka będzie miała wymiar coraz bardziej indywidualny. Taki model opieki wykorzystujemy w Angel Care. Wszystko to pozwala seniorom dłużej zachowywać dobrą kondycję i zdrowie.

Angel Care działa przy ul. Dyrekcyjnej we Wrocławiu w budynku dawnego szpitala Uniwersytetu Medycznego. Jest pierwszym punktem na mapie sieci ośrodków opieki w Polsce firmowanych tą marką, ale także w innych młodych państwach członkowskich Unii Europejskiej. W Angel Care zainwestowała potężna grupa deweloperska Angel Poland Group i sieć centrów opieki MD Nursing.


Copyright © 2001-2024 by POINT GROUP Marek Gabański Wszelkie prawa zastrzeżone.